Wat betekent 'met de Franse slag'?
De uitdrukking 'met de Franse slag' wordt in het Nederlands gebruikt om aan te geven dat iets slordig of onnauwkeurig is gedaan. Als iemand zijn werk met de Franse slag doet, bedoelen we meestal dat het snel of zonder veel aandacht is uitgevoerd. Het is geen compliment, maar eerder een kritische opmerking over de manier waarop een taak is aangepakt.
Waar komt de uitdrukking vandaan?
Herkomst in de geschiedenis
De uitdrukking 'met de Franse slag' komt waarschijnlijk uit de 18e of 19e eeuw. In die tijd had Frankrijk een grote invloed op mode, etiquette en militaire strategie. Nederlanders stonden bekend om hun nauwkeurige en gestructureerde manier van doen, terwijl men de Fransen soms als wat losser en frivoler beschouwde. De uitdrukking suggereert dus dat iets op een Franse, en daarmee in Nederlandse ogen minder nauwkeurige, wijze is uitgevoerd.
Militaire oorsprong?
Een andere mogelijke oorsprong van de uitdrukking is militair van aard. In het leger gebruikte men de term 'slag' ook voor een gevecht of veldslag. Als de Fransen hun veldslagen op een andere manier voerden dan de Nederlanders, en die methode werd als slordiger ervaren, dan zou dat de reden kunnen zijn dat men zei dat iets 'met de Franse slag' gedaan werd.
Hoe gebruiken we deze uitdrukking vandaag de dag?
Tegenwoordig komt de uitdrukking vooral voor in informele taal. Voorbeelden zijn: "Hij heeft dat schilderwerk met de Franse slag gedaan" of "Ze maakt haar huiswerk altijd met de Franse slag". Daarmee bedoelen we dat het werk niet grondig of zorgvuldig is gedaan.
Is het nog gepast om deze uitdrukking te gebruiken?
Hoewel de uitdrukking zijn wortels heeft in vooroordelen over andere volken, wordt het tegenwoordig meestal zonder negatieve lading richting Fransen gebruikt. Toch is het goed om je bewust te zijn van de culturele achtergrond van zulke uitdrukkingen. In veel gevallen zijn er ook andere manieren om aan te geven dat iets slordig is gedaan, zonder een uitdrukking met een culturele connotatie te gebruiken.
Een levend voorbeeld van taalverandering
De uitdrukking 'met de Franse slag' laat goed zien hoe taal in de loop der jaren verandert. Wat ooit begon als een verwijzing naar een andere cultuur heeft zich ontwikkeld tot een vaste uitdrukking in het Nederlands. Ondertussen zijn de associaties en betekenissen misschien wat vervaagd, maar de uitdrukking leeft voort en wordt nog steeds begrepen door jong en oud.