De oorsprong van het gezegde
Het gezegde 'stille waters hebben diepe gronden' is een veelgebruikte Nederlandse uitdrukking die al generaties lang wordt gebruikt. Het komt voort uit een observatie in de natuur: hoe stiller het wateroppervlak, des te groter de kans dat het water diep is. Door de tijd heen is deze beeldspraak overgedragen naar mensen en gedrag.
Met deze uitdrukking bedoelen we dat iemand die rustig lijkt en weinig van zichzelf laat zien, vaak een rijke, complexe innerlijke wereld heeft. Stilte wordt dan gezien als teken van diepte, van nadenkendheid en soms zelfs van wijsheid.
Wat bedoelen we met ‘diepe gronden’?
Wanneer iemand 'diepe gronden' heeft, bedoelen we daarmee dat deze persoon veel weet, gevoelig is of nadenkt over grote onderwerpen. Ze zijn misschien niet extravert of open, maar hebben wel veel te bieden. Dit kan kennis zijn, maar ook gevoelens of inzichten. Die diepte komt niet altijd snel naar boven, waardoor ze anderen soms verrassen.
De uitdrukking waarschuwt er ook voor om iemand niet te onderschatten. Alleen omdat iemand niet veel praat of zich niet op de voorgrond plaatst, wil dat niet zeggen dat die persoon oppervlakkig is. Integendeel: er zou juist meer onder de oppervlakte kunnen schuilen dan je zou denken.
Wanneer wordt het gezegde gebruikt?
In het dagelijks leven hoor je 'stille waters hebben diepe gronden' bijvoorbeeld wanneer iemand onverwacht iets bijzonders zegt of doet. Denk aan een collega die tijdens een vergadering meestal zwijgt, maar dan plotseling met een uitstekende oplossing komt. Mensen zijn dan verrast en gebruiken deze uitdrukking om aan te geven dat hij of zij meer in huis heeft dan men dacht.
Ook in opvoeding en onderwijs wordt het gezegde soms gebruikt. Kinderen of jongeren die verlegen zijn of niet snel spreken in de klas, worden soms door docenten of ouders beschreven met deze uitdrukking, om aan te geven dat ze wellicht veel denken, maar dit niet makkelijk uiten.
Is het gezegde vandaag nog relevant?
Hoewel onze maatschappij vaak de nadruk legt op extravert gedrag, blijft het gezegde ook nu nog van kracht. In een tijd waarin sociale media en meningen de boventoon voeren, is het belangrijk om te beseffen dat stilte niet hetzelfde is als leegte. Sommige mensen kiezen ervoor om af te wachten, te observeren en pas te spreken als ze echt iets te zeggen hebben.
Vooral ouderen herkennen zich vaak in dit gezegde. Zij hebben levenservaring, zijn soms terughoudend in drukke gesprekken, maar dragen wel veel wijsheid met zich mee. Het gezegde is dus niet alleen poëtisch, maar ook een blijvende herinnering aan de waarde van innerlijke rijkdom.
