Wat is dementie?
Dementie is een verzamelnaam voor een aantal aandoeningen die het geheugen, de denkvaardigheden en het gedrag aantasten. De ziekte ontwikkelt zich meestal geleidelijk en leidt op den duur tot ernstige beperkingen in het dagelijks functioneren. Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, maar er bestaan ook andere vormen zoals vasculaire dementie, frontotemporale dementie en Lewy body dementie.
Kenmerken van dementie
Mensen met dementie ervaren vaak meer dan alleen geheugenproblemen. Ze kunnen moeite hebben met het plannen van activiteiten, het begrijpen van gesprekken of het herkennen van bekenden. Ook gedragsveranderingen komen regelmatig voor. Het geheugenverlies verergert na verloop van tijd en beïnvloedt niet alleen het korte- maar ook het langetermijngeheugen. Uiteindelijk kunnen mensen met dementie moeite hebben met basisactiviteiten zoals eten, aankleden of communiceren.
Wat is normale vergeetachtigheid?
Vergeetachtigheid is iets wat bij het ouder worden hoort en hoeft niet te betekenen dat iemand dementie heeft. Iedereen vergeet weleens waar hij zijn sleutels heeft gelegd of kan even niet op een naam komen. Dit soort geheugenproblemen zijn normaal en vormen geen belemmering voor het dagelijks functioneren. Vooral onder ouderen komt vergeetachtigheid veel voor, vaak door een tragere informatieverwerking of door stress, vermoeidheid of afleiding.
Kenmerken van normale vergeetachtigheid
Bij normale vergeetachtigheid blijven mensen goed functioneren. Ze kunnen nog steeds nieuwe informatie leren en complexe taken uitvoeren. Als iemand iets vergeet, kan hij of zij het zich vaak later wel weer herinneren. Ook blijft het gedrag stabiel en is er geen sprake van andere cognitieve problemen zoals problemen met taalgebruik of oriëntatie.
Het verschil herkennen
Het onderscheid tussen dementie en normale vergeetachtigheid is niet altijd eenvoudig te maken, zeker in een vroeg stadium. Toch zijn er belangrijke verschillen. Bij dementie verergert het geheugenverlies op een manier die invloed heeft op het dagelijks leven. Vergeetachtigheid verandert meestal niet of slechts langzaam en heeft weinig invloed op het dagelijks functioneren. Als iemand steeds vaker dingen vergeet, zich anders gaat gedragen of moeite krijgt met dagelijkse activiteiten, kan dit een teken zijn van dementie.
Wanneer hulp inschakelen?
Als u twijfelt of het om dementie of normale vergeetachtigheid gaat, is het verstandig om contact op te nemen met de huisarts. Deze kan een eerste inschatting maken en eventueel doorverwijzen voor verder onderzoek. Vroegtijdige diagnose is belangrijk, omdat er behandelmogelijkheden en ondersteuning beschikbaar zijn die het leven van mensen met dementie kunnen verbeteren.
Het belang van begrip en steun
Voor mensen met dementie, én voor hun omgeving, is het van groot belang dat er begrip en ondersteuning is. Dementie kan een grote impact hebben op iemands leven, maar met de juiste begeleiding blijft een zinvol leven mogelijk. Door het verschil te kennen tussen normale vergeetachtigheid en dementie, kunnen ouderen en hun naasten betere beslissingen nemen en tijdig hulp inschakelen wanneer dat nodig is.
