Het juiste gebruik van 'gebeurd' en 'gebeurt'
De Nederlandse taal zit vol met woorden die sterk op elkaar lijken, maar toch niet hetzelfde betekenen. Een veelvoorkomende verwarring ontstaat bij de woorden 'gebeurd' en 'gebeurt'. Als je twijfelt over wanneer je welke vorm gebruikt, ben je zeker niet de enige. In dit artikel leggen we je het verschil uit, zodat je deze woorden voortaan correct kunt toepassen.
De regels van de grammatica
Om te begrijpen wanneer je 'gebeurd' of 'gebeurt' moet schrijven, is het belangrijk om naar de grammaticale regels te kijken. Beide woorden komen voort uit het werkwoord 'gebeuren', maar ze worden op verschillende manieren gebruikt afhankelijk van de tijd en de rol in de zin.
'Gebeurd' als voltooid deelwoord
Het woord 'gebeurd' is de voltooid deelwoordsvorm van het werkwoord 'gebeuren'. Dit betekent dat het wordt gebruikt als je iets wilt aangeven dat al heeft plaatsgevonden. Vaak gebruik je het in combinatie met een hulpwerkwoord zoals 'is' of 'heeft'. Bijvoorbeeld:
"Er is iets bijzonders gebeurd."
"Wat heeft zich gisteren allemaal afgespeeld en gebeurd?"
Als je twijfelt of je 'gebeurd' moet gebruiken, kijk dan of de zin in de verleden tijd is en of er een hulpwerkwoord in de buurt staat. Als dat het geval is, zit je goed met 'gebeurd'.
'Gebeurt' als tegenwoordige tijd
Het woord 'gebeurt' wordt gebruikt wanneer je spreekt over iets dat in het heden plaatsvindt. Dit is de derde persoon enkelvoud (hij/zij/het) in de tegenwoordige tijd. Bijvoorbeeld:
"Er gebeurt elke dag wel iets onverwachts."
"We moeten opletten wat er nu gebeurt."
Bij 'gebeurt' kun je onthouden dat het actie in het hier en nu aanduidt. Dit woord gebruik je dus als het onderwerp van de zin in de tegenwoordige tijd staat.
Veelgemaakte fouten en tips om ze te vermijden
Een veelgemaakte fout is dat mensen 'gebeurt' en 'gebeurd' door elkaar halen omdat ze fonetisch vrijwel identiek klinken. Hier zijn enkele tips om dat te voorkomen:
Let op de tijd
Controleer altijd of de zin in de verleden tijd of tegenwoordige tijd staat. Dit helpt je te bepalen welke vorm je moet gebruiken. Bij verleden tijd hoort 'gebeurd', bij tegenwoordige tijd gebruik je 'gebeurt'.
Zoek naar een hulpwerkwoord
Als je in de zin woorden tegenkomt zoals 'is', 'heeft' of 'wordt', dan is de kans groot dat 'gebeurd' de juiste keuze is. Hulpwerkwoorden wijzen meestal op een handeling die al is afgerond.
Maak een ezelsbruggetje
Een handig ezelsbruggetje is om 'gebeurt' te associëren met 'nu' en 'gebeurd' met 'toen'. Hiermee kun je snel controleren welke vorm in jouw zin past.
Waarom is het belangrijk om het goed te doen?
Het correct toepassen van 'gebeurd' en 'gebeurt' is belangrijk, omdat het aantoont dat je de finesses van de Nederlandse taal beheerst. Vooral in geschreven communicatie, zoals e-mails of brieven, is een fout snel gemaakt maar ook snel op te merken door anderen. Door de tips en regels in dit artikel te volgen, hoef je niet langer te twijfelen en laat je met vertrouwen zien dat jouw kennis van de Nederlandse taal stevig staat.
Conclusie
Het verschil tussen 'gebeurd' en 'gebeurt' zit hem in de tijd waarin de handeling plaatsvindt. Gebruik 'gebeurd' in de verleden tijd, vaak samen met een hulpwerkwoord, en gebruik 'gebeurt' in de tegenwoordige tijd. Door deze eenvoudige richtlijnen in gedachten te houden, kun je fouten vermijden en je taalgebruik verbeteren. Oefening baart kunst, dus wees niet bang om actief met deze woorden aan de slag te gaan!
